اگر به دنبال موفقیت در رشته ریاضی و تجربی هستید، باید از سال دهم توجه زیادی به این درس و روش مطالعه ریاضی دهم داشته باشید. جدای از آن که از کتاب ریاضی سال دهم سؤالاتی در کنکور سراسری طراحی میشود مطالبی در این درس یاد میگیرید که پیشنیاز مطالبی است که در سالهای آینده بهصورت کاملتری آنها را مطالعه میکنید.
به همین منظور ما به شما دانشآموز عزیز پیشنهاد میکنیم علاوه بر تسلط بر خود مباحث این درس، روش مطالعه اش را هم یاد بگیرید تا بتوانید در انتها به خوبی از پس این درس برآیید.
اهمیت ریاضی دهم در رشته تجربی و ریاضی
کتاب درسی ریاضی دهم در رشته ریاضی و تجربی یکسان است. مطالبی که در هفت فصل ریاضی دهم تنظیم شده است در سالهای آینده هم کاربردی است و حتی در درس فیزیک هم نمود پیدا میکند؛ همین امر باعث میشود تا اهیمت پایه دهم برای دانشآموزان رشته ریاضی و تجربی دوچندان شود.
نکته دیگری که نباید فراموش کنید آن است که مطالب درس ریاضی سال به سال سختتر میشود و اگر شما زمان کافی برای مطالعه درس ریاضی بگذارید در سال یازدهم چالش کمتری خواهید داشت. باید یادآور شویم که در سال یازدهم شما باید زمان زیادی را صرف مطالعه برای امتحان نهایی و کنکور کنید و دیگر فرصت مطالعه مباحث ریاضی دهم را نخواهید داشت.
باتوجه به این نکات اگر یک برنامهریزی دقیق برای مطالعه این درس داشته باشید به راحتی میتوانید با چالشهای پیشروی خود در این زمینه مقابله کنید و پایه خود را به خوبی تقویت کنید. این که در این هفت فصل شما باید چه نکاتی را مدنظر خود قرار دهید به شما در برنامهریزی آموزشی خود کمک شایانی میکند.
در کتاب ریاضی دهم چه چیزهایی را یاد میگیریم؟
مطالب این کتاب در هفت فصل طراحی و تنظیم شده است و در تمامی این فصلها نکات بسیاری وجود دارد که پیشنیاز مباحث دیگر است. برای دانشآموزانی که وارد پایه دهم میشوند مطالب ریاضی کمی سنگین است و با فرمی که تا این پایه مطالعه کردند متفاوت است. اگر شما آگاهی بالایی از روش مطالعه ریاضی داشته باشید و بدانید به چه روشی این برنامه را پیاده سازی کنید به شما کمک بسیاری میکند تا در طول سال مطالب را چندین بار مرور کنید به خوبی بر این درس مسلط شوید. ما ادامه توضیحاتی در رابطه با هفت فصل ریاضی دهم به شما ارائه میدهیم تا با فصلهای این کتاب آشنایی بیشتری پیدا کنید.
فصل اول: مجموعه، الگو و دنباله
مطالبی مانند متناهی و نامتناهی، متمم یک مجموعه، الگو و دنباله، دنبالههای حسابی و هندسی در این فصل به شما آموزش داده میشود. شما در این فصل با تمرین و تکرار مطالب و فرمولها باید این مهارت را به دست بیاورید تا جمله nام دنباله و یا مجموع چند جمله را محاسبه کنید. سعی کنید مطالب این فصل را به خوبی در ذهنتان تثبیت کنید زیرا در سالهای گذشته سؤالات متنوعی از این فصل در کنکور سراسری طراحی شده. برای آن که یادگیری شما اصولی و ماندگارتر باشد سعی کنید در حل سؤالات مجموعهها از شکل استفاده کنید و مطالب را بهصورت تحلیلی یاد بگیرید.
فصل دوم: مثلثات
اکثر افراد از دبیرستان تا دانشگاه در مبحث مثلثات با چالش مواجه میشوند و یکی از دلایل ریشهای این چالش این است که پایه افراد در سال دهم به درستی شکل نگرفت است؛ این در صورتی است که مبحث مثلثات از مهمترین مباحث ریاضی است که در اکثر رشتههای مهندسی نقش دارد. در این فصل نسبتهای مثلثاتی، روابط بین نسبتهای مثلثاتی و…. ارائه میشود. در مطالعه این درس تلاش کنید تا تعریفهای سینوس و کسینوس و سایر نسبتهای مثلثاتی خوب یاد بگیرید. اگر بتوانید نواحی مختلف دایره مثلثاتی را به خوبی به ذهن بسپارید و با استدلال، مثبت و منفی بودن سینوس و کسینوس را متوجه شوید.
فصل سوم: توانهای گویا و عبارتهای جباری
شما در این فصل مطلبی مثل ریشه و توان، ریشه nام، توانهای گویا، عبارتهای جبری و… را یاد میگیرید. شاید بهصورت مستقیم از این فصل سؤالی در کنکور سراسری مطرح نشود ولی در مباحث دیگر ریاضی نیاز دارید از ریشه و توان استفاده کنید. در بخشی از مباحث فیزیک برای حل یک سری از سؤالات به این مطالب نیازمندید.
فصل چهارم: معادلهها و نامعادلهها
در این فصل معادله درجه دوم و روشهای مختلف حل آن، سهمی، تعیین علامت و… درس داده میشود. نکته بسیار مهمی که در رابطه با این موضوع وجود دارد این است که در تمامی دروس ریاضی حل معادله و نامعادله نقش بسیار مهمی دارد. در این فصل مطالب کتاب بیشتر بر روی حل معادله درجه دوم و سهمی تمرکز کرده است. این فصل هم مانند توانهای گویا و عبارتهای جبری در درس فیزیک هم کاربردهای زیادی دارد؛ پس سعی کنید تا مطالب اصلی و استثنائات مانند: زمانی که معادله ریشه ندارد و یا ریشه مضاعف دارد را به خوبی یاد بگیرید.
فصل پنجم: تابع
تابع یکی از مطالب مهم و کاربردی درس ریاضی است که در این در این فصل مطالبی مثل مفهوم تابع و بازنماییهای آن، دامنه و برد تابع، انواع تابع و … رو یاد میگیرید. در این فصل نکات مهمی را یاد میگیرید که عبارت زیر رادیکال با فرجه مثبت منفی نمیشود یا آن که تابع کسری باید مخرج مخالف صفرداشته باشد. در مبحث تابع قوانین بسیاری وجود دارد که شما با حل تمرین بسیار باید به این قوانین و استثناها مسلط شوید. زیرا در سؤالات پیچیدهتر این فصل ممکن است تابع ترکیبی به شما داده شود که ترکیبی از تمامی این قواعد در آن وجود داشته باشد.
فصل ششم: شمارش، بدون شمردن
در این فصل شمارش، جایگشت و ترکیب ارائه میشود. مباحث این فصل نسبت به فصلهای گذشته مفهومی و انتزاعیتر است و به درک عمیقتری نیاز دارد. در مطالعه مباحث مفهومی شما باید زمان بسیاری برای حل سؤالات و مرور مطالب داشته باشید پس به سادگی از این مبحث نگذرید.
فصل هفتم: آمار و احتمال
فصل آمار و احتمال آخرین فصل کتاب ریاضی دهم است که در این فصل شما مطالبی مانند: احتمال یا اندازهگیری شانس، مقدمهای بر علم آمار، جامعه و نمونه، متغیر و انواع آن و… را یاد میگیرید. درواقع به صورت کلی میتوان گفت که این فصل پیشنیاز درسهای آمار، جبر و احتمال و ریاضیات گسسته است. هر کدام از سه مواردی که ذکر شد مباحث گستره خاص خود را دارند و در این فصل بهصورت خلاصه به این مباحث پرداخته میشود. اگر که نمیخواهید در سالهای آینده در این مباحث و دروس دچار چالش شوید به خوبی این فصل را مطالعه و مرور کنید.
چگونه ریاضی دهم را بخوانیم؟
یکی از چالشهای اساسی دانشآموزان در پایه دهم مطالعه درس ریاضی است. زیرا با ورود دانشآموزان به مقطع دبیرستان سطح مطالب درسی تغییری زیادی دارد و این سردرگمی در دانشآموزان به وجود میآید. بابت این تغییری که در درس ریاضی شکل میگیرد دیگر شما نمیتوانید به شیوه قبل این درس را مطالعه کنید و باید بدانید به چه شیوه مطالعه، تمرین و مرور داشته باشید. استاد کرمی برای دانشآموزان پایه دهم طرح درسی را ارائه داده است که این چالش را برای دانشآموزان برطرف می کند.
با ورود شما دانشآموزان عزیز به مقطع دبیرستان باید آمادگی برای کنکور در برنامهریزی تحصیلی شما قرار بگیرد؛ فراموش نکنید که در سال یازدهم و دوازدهم به قدری مطالب سنگین میشود که دیگر فرصت تست زدن مباحث دهم برای شما کار دشواری است. پس اگر به دنیال موفقیت در کنکور رشتههای تجربی و ریاضی هستید باید طبق یک طرح درس اصولی پیش روید.
در این طرح درس استاد کرمی یادگیری را به دو بخش داخل کلاس و خارج کلاس تقسیم می کند و ذکر میکند در فضای داخل کلاس چگونه باید مطالب را بخوانید و یاد بگیرید و در خارج از کلاس با روشهایی که برای تمرین و تست به شما میدهد چگونه مطالب را در ذهنتان تثبیت کنید؛ در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.
یادگیری در فضای کلاس چگونه است؟
یادگیری ریاضی کار آسانی نیست و اگر شما آموزگار مناسبی داشته باشید که بتوانید با زبانی ساده مطالب سخت و پیچیده ریاضی را برای شما شرح دهد یادگیری این درس چندین برابر راحتتر میشود. اما در طرح درسی که استاد کرمی ارائه دادند یادگیری در فضای کلاس چندین مرحله دارد:
- یادگیری مفاهیم و نکات اولیه مبحث: بیشک اولین قدم یادگیری، درک درست مفاهیم و نکات اولیه است. زمانی میتوانید یادگیری مؤثرتری داشته باشید که توسط شخص یا اشخاصی که تسلط بالایی به این مفاهیم دارند آموزش ببینید. اگر بتوانید کلاس مناسبی پیدا کنید که در تمامی مراحل به شما کمک کند قطعاً مسیر آموزش برای شما بسیار هموارتر میشود.
- حل چند سؤال تشریحی برای درک بهتر: زمانی که مفاهیم را به خوبی یاد گرفتید با حل چند نمونه سؤال تشریحی ساده درک بهتری از استفاده از فرمولها و کاربرد این مفاهیم بهدست میآورید. در این مرحله اگر اشکالی هم در مفاهیم داشته باشید به آن اشکال آگاه میشوید و در فضای کلاس برای شما رفع اشکال میشود.
- دستهبندی مبحث و بیان نکات تستی مهم: بعد گذراندن دو مرحله قبلی نوبت آن رسیده تا مطالبی را که در کلاس یاد گرفتهاید را دستهبندی کنید. در این مرحله شما باید ساختاری از مبحث رسم کنید و تمامی نکات آموزشی و فرمولها در آن ذکر کنید. انجام این مرحله به شما کمک میکند تا ذهنتان برای یادگیری ادامه مطالب آمادگی بیشتری داشته باشد.
- حل سؤالات ایدهدار آزمونها: اگر تا این لحظه منتظر حل سؤالات پیچیدهتر بودید! به شما تبریک میگویم در این مرحله وقت آن رسیده تا با حل سؤالات پیچیدهتر و ایدهدار توانایی خودتاند را برای حل سؤالات به چالش بکشید و خلاقیت خود را در راهحل پیدا کردن، بسنجید.
در خارج از کلاس چگونه ریاضی را مطالعه کنم؟
تنها شرکت در یک کلاس خوب برای شما معجزه نمیکند و فقط بخشی از راه است. در واقع میتوان گفت شما در فضای کلاس مطالب را به خوبی یاد میگیرید و در خارج کلاس آن را در ذهنتان تثبیت میکنید. دقیقاً در این مرحله است که تسلط شما بر روی یک مبحث افزایش پیدا میکند؛ در نتیجه باید توجه بسیاری به این مراحل داشته باشید.
- حل و بررسی همه سؤالات جزوه بدون مطالعه: حتماً بعد از کلاس جزوه را باز کنید و تمام سؤالات جزوه را مجدداً بررسی کنید و سعی کنید تمام سؤالات را دوباره حل کنید.
- حل سؤالات و تستها بدون در نظر گرفتن زمان: در این مرحله شما به تسلط بالایی از مطالب نرسیدید پس بدون آن که نگران زمانی که صرف حل تست می کنید باشید با حوصله بسیار به دنبال پیدا کردن راهحلهای خلاقانه بروید. در این مرحله شما باید سؤالات متنوعی بررسی کنید و انواع مختلف تیپهای سؤالات را حل کنید.
نکته: توجه کنید اگر شما تمامی این مراحل را با موفقیت سپری کنید دیگر نیازی به حفظ کردن مطالب ریاضی ندارید و تمام مطالب رو بهصورت مفهومی یاد گرفتهاید.
روش استاد کرمی در جهت حل تست:
باتوجه به این نکته که حل تست به شما در یادگیری کمک شایانی میکند؛ اما اگر به روش اشتباه و غلطی تست حل کنید ممکن است به روند مطالعه شما آسیب بزرگی وارد شود. استاد کرمی برای این چالش تکنیکی را ارئه داده است که طبق این تکنیک میتوانید اصولی مهارت تست زدن را در خود تقویت کنید.
در گام اول هنگامی که صورت مسئله را مطالعه کردید از خود بپرسید این سؤال برای شما قابل حل است یا خیر. در گام بعدی اگر پاسخ بله یا خیر بود طبق مراحل زیر پیش بروید.
میتوانم این سؤال را حل کنم: اگر احساس میکنید راهحل این سؤال در ذهن شما تداعی شده است با حوصله سؤال را تا انتها حل کنید و در نهایت پاسخ سؤال را از منبع معتبری مشاهده کنید. پس از آن که پاسخ را مشاهده کردید، جواب نهایی خود را با با پاسخ صحیح مقایسه کنید و از درستی آن مطمئن شوید. در هنگام مطالعه پاسخنامه سعی کنید راهحا پاسخنامه تشریحی را تحلیل و بررسی کنید.
نمیتوانم این سؤال را حل کنم: در صورتی که احساس کردید نمیتوانید این سؤال را حل کنید کافی است جزوه را مقابل خود باز کرده و سعی کنید با نکات ارائه شده در جزوه سؤال را حل کنید. در این مرحله اگر موفق به حل تست شدید پاسخنامه را مطالعه کنید و اگر همچنان چالش شما حل نشد از استاد یا پشتیبان خود کمک بگیرید.
چگونه مطالبی که یاد گرفتهایم را مرور کنیم؟
حجم مطالب در درس ریاضی بسیار است و ممکن است مطالبی که قبلاً مطالعه کردید در ذهن شما کمرنگ شود. راهحلی که ما به شما پیشنهاد میدهیم این است که به فاصله زمانیهای مشخص و پیوسته مطالبی که قبلاً خواندهاید را مرور کنید. در این مرحله میتوانید از خلاصهنویسی که قبلاً انجام دادهاید یا جزوه استفاده کنید.
اگر در هنگام مرور مطالب و حل سؤالات مهم دوباره به چالش خوردید؛ حتماً نکته برداری کنید و اون مبحث را مرور کنید. این امر به نشانه این است که شما به خوبی اون مطلب را یاد نگرفتهاید. در نتیجه، مرور چندین باره را پشت گوش نندازید تا بتوانید کیفیت مطالعه خود را ارتقا دهید.
چه منابعی را برای مطالعه درس ریاضی انتخاب کنیم؟
فراموش نکنید که ریاضی درس حفظی نیست و کاملاً درس مفهومی است و شما باید با تمرین و تکرار فراوان به تسلط برسید. با تمرین و تکرار بسیار شما تمامی فرمولها را در خاطر میسپارید و کاربرد تمامی نکات را بررسی میکنید. معتبرترین منبع آموزشی شما کتاب درسی ریاضی دهم است که باید بارها تمام تمرینها را حل و بررسی کنید اما تمرینهای کتاب درسی کافی نیست و شما به نمونه سؤالات متنوعتری نیاز دارید تا تسلط خودتان را بالا ببرید . ما در مقاله بهترین منابع ریاضی دهم بیشتر درمورد اهمیت منابع درسی و استانداردهای آن صحبت کردیم.
جمعبندی
ما در این مقاله تلاش کردیم در رابطه با مفاهیمی صحبت کنیم که بازدهی مطالعه شما را افزایش دهد. روش مطالعه ریاضی دهم، برای دانشآموزانی که به دنبال موفقیت در رشتههای ریاضی و تجربی هستند کمک شایانی میکند تا با برنامهریزی، موفقیت خود را افزایش دهند.
هنگامی که شما باید برای روش مطالعه ریاضی برنامه ریزی میکنید باید خاصیت و اهمیت تکتک فصلهای کتاب خود را بشناسید، تکنیکهای تستزنی را بدانید، آگاه باشید چگونه خلاصهنویسی و مرور خود را انجام دهید و بهترین منابع کمک آموزشی را در رأس کار خود قرار دهید.
ما در این مقاله به تمامی نکات پرداخیتم تا آگاهی شما در این امر افزایش پیدا کند و شما دانشآموزان عزیز یک گام به موفقیت نزدیکتر شوید.