خواندن، یکی از قدیمیترین و ارزشمندترین عادات انسان است که به ما امکان میدهد از تجربیات و دانش دیگران بهرهبرداری کنیم. اما، ممکن است بعضی وقتها این آموختهها را در ذهن خود حفظکردن چالشبرانگیز به نظر بیاید. در این مقدمه، قصد داریم به بررسی روشهایی بپردازیم که میتوانند به ما کمک کنند تا اطلاعات را به بهترین شکل در ذهنمان جا بیفتد و از فراموشی جلوگیری کنیم. در واقع میخواهیم یاد بگیریم چطور درس بخونم که فراموش نکنم.
یکی از اصول اساسی در یادگیری مؤثر، تکرار و مرور منظم است. هنگامی که موضوعی را مطالعه میکنیم، میتوانیم از تکرار فصلها و نکات کلیدی آنها برای بهبود حافظه استفاده کنیم. همچنین، استفاده از تکنیکهای مختلف مانند نمایش اطلاعات به شکل تصاویر، استفاده از نمودارها و جداول میتواند کمککننده باشد.
علاوه بر این، تمرینات مرتب در مسیر یادگیری نیز بسیار مؤثر هستند. حل تمرین و سؤالات مرتبط با مطالب موردمطالعه، این امکان را به ما میدهد که اطلاعات را در ذهن عمیقتر جا بیندازیم و از فراموشی جلوگیری کنیم. همچنین، مراقبت از سلامتی فیزیکی و روانی نیز بسیار مهم است. استراحت کافی، تغذیه سالم و ورزش منظم میتوانند به بهبود حافظه و تمرکز کمک کنند. بهطورکلی، یادگیری و به حافظه سپردن اطلاعات نیازمند تکرار، تمرین، و مراقبت از سلامتی است. این عادات میتوانند به ما در جلوگیری از فراموشی و افزایش کارایی در فرایند یادگیری کمک کنند.
روشهای بهبود حافظه
در بسیاری از دورههای تحصیلی، شما نیاز دارید تا حجم زیادی از اطلاعات را بهخاطر بسپارید. حفظکردن برای یک کلاس ممکن است دشوار باشد، اما زمانی که با چندین درس مواجه هستید، ممکن است این وضعیت ناامیدکننده شود. خوشبختانه، داشتن مهارتهای حافظه قوی یک توانمندی ناشی از تولد نیست و هر کسی میتواند این مهارت را یاد بگیرد و پیشرفت کند.
حافظان رقابتی ادعا میکنند که تمرین تکنیکهای تصویرسازی و استفاده از ترفندهای حافظه به آنها این اجازه را میدهد تا بهسرعت اطلاعات زیادی را بهخاطر بسپارند. تحقیقات نشان داده که دانشآموزانی که از این ترفندها استفاده میکنند، عملکرد بهتری نسبت به کسانی دارند که از آنها استفاده نمیکنند. ترفندهای حافظه به شما کمک میکنند تا حافظه کاری خود را بهبود دهید و به حافظه بلندمدت دسترسی پیدا کنید.
این تکنیکها همچنین میتوانند به شما کمک کنند تا برخی مفاهیم را برای مدت طولانی بهخاطر بسپارید. در نتیجه، ترفندهای حافظه منجر به درک و تفکر بهتری میشوند. برای آشنایی بیشتر با تکنیکهای مؤثر حفظکردن که در مدرسه به شما کمک میکنند، به مطالعه ادامه دهید. با یادگرفتن تکنیکهای بهبود حافظه میتوانید به سؤال چگونه درس بخواهم که در ذهنم بماند، پاسخ قطعی دهید.
نکات و ترفندهای ساده تقویت حافظه
علاوه بر تکنیکهای حافظه بصری و فضایی، ترفندهای بسیار دیگری نیز وجود دارد که میتوانید برای کمک به مغزتان در بهخاطر سپردن اطلاعات از آنها استفاده کنید. در اینجا چند نکته ساده برای امتحان آورده شده است.
درک مفاهیم: اگر شما هم میخواهید به پاسخ چطور درس بخونم که فراموش نکنم برسید ابتدا سعی کنید اطلاعات را درک کنید. بهخاطر سپردن اطلاعاتی که سازماندهی شده و برای شما منطقی است، راحتتر است. اگر متوجه شدید که مطالب را درک نمیکنید، قبل از اینکه سعی کنید مطالب را بهخاطر بسپارید، مدتی را برای درک آن صرف کنید.
اطلاعات را به هم پیوند دهید: اطلاعاتی را که میخواهید حفظ کنید به چیزی که قبلاً یاد گرفتهاید متصل کنید. بهخاطر سپردن مطالب بهصورت مجزا نسبت به مطالبی که به مفاهیم دیگر مرتبط است دشوارتر است. اگر نمیتوانید راهی برای اتصال اطلاعات به چیزی که قبلاً میدانید فکر کنید، یک ارتباط دیوانهکننده ایجاد کنید.
بهعنوانمثال، فرض کنید که سعی میکنید این واقعیت را بهخاطر بسپارید که آب در سطح دریا در دمای 212 درجه فارنهایت میجوشد و اتفاقاً 212 سه رقم اول شمارهتلفن بهترین دوست شما است. این دو را با تصور انداختن گوشی خود در اقیانوسی در حال جوش به هم پیوند دهید. این یک پیوند دیوانهکننده است، اما میتواند به حفظ این واقعیت کمک کند.
خواب: مطالعات نشان میدهد که مغز شما هنگام خواب اطلاعات را پردازش و ذخیره میکند. سعی کنید اطلاعات را درست قبل از خواب مرور کنید – حتی اگر فقط برای چند دقیقه باشد – و ببینید آیا به جاسازی اطلاعات در حافظه شما کمک میکند یا خیر.
خودآزمایی: هر چند وقت یکبار با یادآوری فعال اطلاعاتی که میخواهید مطالعه کنید، خود را امتحان کنید. مطمئن شوید که به طور فعال خود را امتحان کنید – فقط یادداشتها یا یک کتابدرسی را دوباره بخوانید. اغلب، دانشآموزان فکر میکنند که مطالب را بهخاطر میآورند که وقتی دوباره آن را میخوانند برایشان آشنا است.
در عوض، از خود سؤالاتی بپرسید و خود را مجبور کنید که بدون نگاهکردن به پاسخ یا مطالب، آن را بهخاطر بسپارید. این به شما امکان میدهد مناطقی را که با آنها دستوپنجه نرم میکنید شناسایی کنید. سپس میتوانید به یکی از ترفندهای حافظه برگردید تا به خودتان کمک کنید آن را حفظ کنید. همچنین، بلافاصله پس از تلاش برای بهخاطر سپردن چیزی، از سؤالکردن خود خودداری کنید. چند ساعت یا حتی یک یا دو روز صبر کنید تا ببینید آیا واقعاً در حافظه شما مانده است یا خیر.
از تمرین توزیع شده استفاده کنید: برای اینکه یک مفهوم از حافظه کاری موقت شما به حافظه بلندمدت شما منتقل شود، دو چیز باید اتفاق بیفتد: مفهوم باید بهیادماندنی باشد و باید تکرار شود. از تکرار برای ثبت اطلاعات در حافظه خود استفاده کنید. تکنیکهای تکرار میتواند شامل مواردی مانند فلش کارت، استفاده از نکات ساده در این بخش و خودآزمایی باشد. مطالعه و تکرار خود را در چند روز فاصله دهید و شروع به افزایش زمان بین هر جلسه مطالعه کنید. فاصلهگرفتن از آن و افزایش تدریجی زمانهای بین آنها میتواند به ما کمک کند تا از تسلط بیشتر مطمئن شویم و مفاهیم را در جای خود قفل کنیم.
آن را بنویس: به نظر میرسد نوشتن به ما کمک میکند تا اطلاعاتی را که میخواهیم یاد بگیریم عمیقتر رمزگذاری کنیم، زیرا ارتباط مستقیمی بین دست و مغز ما وجود دارد. سعی کنید یادداشتهای خود را در حین سخنرانی با دست بنویسید یا یادداشتها یا اطلاعات را بعد از سخنرانی دوباره بنویسید و سازماندهی مجدد کنید. درحالیکه در حال نوشتن مفهومی هستید که میخواهید بهخاطر بسپارید، سعی کنید اطلاعات را با صدای بلند بخوانید و مفهوم را نیز تجسم کنید.
گروههای معنادار ایجاد کنید: یک استراتژی خوب برای حفظکردن، ایجاد گروههای معنادار است که مطالب را ساده میکند. برای مثال، فرض کنید میخواستید نام چهار گیاه را به انگلیسی بهخاطر بسپارید: سیر، گل رز، زالزالک و خردل. حروف اول آنها بهاختصار GRHM است، بنابراین میتوانید آن را با تصویر یک کراکر GRAHAM متصل کنید. اکنون تنها کاری که باید انجام دهید این است که به یاد داشته باشید که یک کراکر گراهام را به تصویر بکشید بهاینترتیب بهخاطرآوردن نام گیاهان آسانتر خواهد بود.
با خودت صحبت کن: ممکن است در ابتدا عجیب به نظر برسد، اما صحبتکردن با خودتان در مورد مطالبی که سعی در حفظ آن دارید میتواند یک ابزار مؤثر حافظه باشد. بهجای برجستهکردن یا بازخوانی اطلاعات، سعی کنید با صدای بلند صحبت کنید.
ورزش! بهطورجدی! مطالعات نشان میدهد که ورزش میتواند حافظه و تواناییهای یادگیری ما را بهبود بخشد؛ زیرا به ایجاد نورونها در مناطق مرتبط با حافظه کمک میکند. تمرینات کاردیو و مقاومتی (وزنه) هر دو تأثیرات قدرتمندی دارند، پس ورزشی را انجام دهید که بهترین نتیجه را برای تقویت حافظه شما در پی دارد.
تکنیکهای بصری و فضایی
یک راهحل مؤثر دیگر برای پاسخدادن به سؤال چطور درس بخونم که فراموش نکنم استفاده از تکنیکهای بصری و فضایی ترفندهای حافظه است که حواس پنجگانه شما را درگیر میکنند. تکنیکهای بصری و فضایی از تصاویر، آهنگها، احساسات و بدن ما برای کمک به چسبیدن اطلاعات استفاده میکنند. انسانها سیستمهای حافظه بصری و فضایی برجستهای دارند. وقتی از تکنیکهای حافظه بصری و فضایی استفاده میکنید، از روشهای سرگرمکننده، خاطرهانگیز و خلاقانه بهجای روشهای حفظکردن خستهکننده، استفاده میکنید.
با این کار دیدن، احساسکردن یا شنیدن چیزهایی را که میخواهید بهخاطر بسپارید آسانتر خواهد شد. تکنیکهای بصری و فضایی نیز حافظه کاری شما را آزاد میکند. وقتی چیزها را با هم گروهبندی میکنید، حافظه بلندمدت خود را تقویت میکنید. استفاده از تکنیکهای بصری و فضایی به ذهن شما کمک میکند تا زمانی که ذهن شما ترجیح میدهد به چیز دیگری سرگردان شود، تمرکز و توجه داشته باشد. آنها به شما کمک میکنند تا آنچه را که یاد میگیرید معنادار، بهیادماندنی و سرگرمکننده کنید.
روش رایج استفاده از بند انگشتان برای بهخاطر سپردن تعداد روزهای هر ماه، نمونهای عالی از یک تکنیک فضایی بصری آسان است که به شما کمک میکند جزئیات را بهخاطر بسپارید.
تصاویر بصری بهیادماندنی برای دفعه بعد که یک آیتم کلیدی دارید که باید آن را بهخاطر بسپارید، سعی کنید یک تصویر بصری بهیادماندنی برای نشاندادن آن مورد بسازید. تصاویر مهم هستند؛ زیرا مستقیماً به مراکز بینایی فضایی مغز شما متصل میشوند. تصاویر به شما کمک میکنند مفاهیم دشوار را با ضربهزدن به قسمتهای بصری بهخاطر بسپارید. اما لازم نیست فقط از تصاویر استفاده کنید – هرچه بیشتر از حواس پنجگانه استفاده کنید، بهخاطرآوردن اطلاعات برای شما آسانتر خواهد بود. بهجای اینکه فقط یک تصویر را تجسم کنید، سعی کنید تصویر را بو کنید، حس کنید و بشنوید. بهعنوانمثال، اگر میخواهید بهخاطر بسپارید که پایتخت لوئیزیانا باتون روژ است، تصویری از دختری به نام لوئیز بکشید که باتوم قرمز را حمل میکند.
تکنیک قصر حافظه این تکنیک شامل تجسم یک مکان آشنا – مانند چیدمان خانه یا اتاق خوابگاه شما – و استفاده از آن بهعنوان یک فضای بصری است که در آن میتوانید تصاویر مفهومی را که میخواهید بهخاطر بسپارید، قرار دهید. این تکنیک میتواند به یادآوری اقلام نامرتبط، مانند فهرست خواربار، کمک کند. برای استفاده از تکنیک قصر حافظه، مکان خود (خانه یا اتاق خوابگاه) را تجسم کنید و سپس اقلامی را از لیست مواد غذایی خود در مناطق مختلف اطراف محل تصور کنید. بهعنوانمثال، یک تخممرغ ترکخورده را تصور کنید که از لبه میز میچکد یا یک بوته سیب روی مبل نشسته است. عادتکردن به این تکنیک ممکن است کمی طول بکشد، اما زمانی که این کار را انجام دهید، سریعتر و مؤثرتر میشود.
آهنگها و جنگ. مانند قصر حافظه و تصاویر، آهنگها یا جنگها از نیمکره راست مغز شما استفاده میکنند و میتوانند به ما کمک کنند چیزهای پیچیدهای؛ مانند معادلات و فهرستها را بهخاطر بسپاریم. در حال حاضر آهنگهای زیادی برای مواردی مانند فرمول درجه دوم وجود دارد – سعی کنید آنچه را که میخواهید بهخاطر بسپارید را در گوگل جستجو کنید تا ببینید آیا کسی قبلاً آهنگی ساخته است یا خیر. اگر نه سعی کنید خودتان بسازید.
حواس پنجگانه. استفاده از حواس پنجگانه تا حد ممکن هنگام مطالعه به شما کمک میکند تا از قسمتهای بیشتری از مغز خود استفاده کنید و اطلاعات را بهتر حفظ کنید. بهعنوانمثال، اگر برای امتحان آناتومی مطالعه میکنید، مدلهای آناتومی را بردارید، هر قسمت را لمس کنید و نام آنها را با صدای بلند بگویید.
استعارهها یا تشبیهات بصری زنده. این روش میتواند به شما کمک کند تا نهتنها مفاهیم را بهخاطر بسپارید؛ بلکه آنها را درک کنید، بهخصوص در ریاضیات و علوم. استعاره راهی برای درک این موضوع است که یک چیز به نحوی شبیه به چیز دیگر است. بهعنوانمثال، در مورد کشور سوریه به شکل یککاسه غلات و کشور اردن بهعنوان یک کفش ورزشی نایک ایر جردن فکر کنید. استعارهها بهخصوص استعارههای بصری میتوانند سالها به حافظه شما بچسبند. آنها به چسباندن ایدهها در ذهن شما کمک میکنند؛ زیرا با ساختارهای عصبی که از قبل وجود دارند ارتباط برقرار میکنند.
سخن آخر
برخی از این تکنیکها در ابتدا ممکن است عجیب به نظر برسند یا مدتی طول بکشد تا توسعه یابند. هر چه بیشتر آنها را تمرین کنید، سادهتر و طبیعیتر میشوند و اطلاعات بیشتری را میتوانید در حافظه نگه دارید. همچنین، به یاد داشته باشید که لازم نیست تمام نکات این لیست را انجام دهید. چند مورد را آزمایش کنید و بهترین و کارآمدترین روش را برای خودتان انتخاب کنید. از این به بعد، بیتردید در هر مسیر یادگیری که بر میگیرید، از این راهکارها بهره ببرید. یادگیری مؤثر نهتنها ما را به دنیای دانش نزدیکتر میکند، بلکه به ما امکان میدهد تا این دانش را به یک دارایی ارزشمند و فراموشنشدنی تبدیل کنیم. پس از این به بعد طوری درس بخون که فراموش نکنی!