به این فکر کنید که در حال آماده شدن برای شرکت در مسابقه انتخابی دومیدانی المپیک هستید. شما ماهها تمرین کردهاید و بدنتان برای چنین روزی کاملاً آماده است. لحظه موعود از راه میرسد، اما در روز مسابقه ناگهان متوجه میشوید که تمام تکنیکهای نفسگیری و دویدن که تمرین کرده بودید را فراموش کردهاید. بهنظرتان چه اتفاقی میافتد؟ مسلماً نفس کم میآورید و شانستان برای پیروزی بسیار کم خواهد بود.
نکته مهم اینجاست که در کنکور هم دقیقاً همین اتفاق ممکن است رخ بدهد. ماههاست که زحمت بسیاری برای یادگیری مطالب درسی کشیدهاید، اما اگر آنها را مرور نکنید، فراموششان خواهید کرد. روش مرور دروس کنکور مثل مرور تمرینات قبل از مسابقه باعث میشود تا با آمادگی کامل به سؤالات پاسخ بدهید. برخلاف تصور رایج بین دانشآموزها مرور کردن صرفاً بهمعنی خواندن دوباره مطالب درسی نیست. در این مطلب از مدرسه آنلاین آلفا بهصورت اختصاصی در مورد روشهای مرور مطالب درسی برای کنکور اشاره کردهایم.
اهمیت مرور در مطالعه درسی
مرور کردن مطالعات درسی بهمعنای تکرار و تمرین مطالب آموختهشده است تا همه آنها در حافظه بلندمدت ثبت شوند. برای درک اهمیت مرور مطالب درسی برای کنکور، حافظه ماهی را بهیاد بیاورید.
اگر به یک ماهی غذا بدهید و بلافاصله از جلوی چشمهایش دور شوید، بعد از چند ثانیه اصلاً شما را بهیاد نمیآورد. چونکه ماهیها بهطور مداوم در حال دریافت اطلاعات جدید هستند و حافظه کوتاهمدت آنها ظرفیت محدودی برای ذخیره اطلاعات دارد. اگر شما هم مطالب درسی قبل را مرور نکنید، مطالب جدید جای آنها را میگیرند و بعد از چند وقت، چیزی از درسهای گذشته یادتان نیست.
اهمیت مرور دروس کنکور آنجایی پررنگ میشود که سر جلسه آزمون با چالش فراموشی مواجه میشوید. بهعنوان مثال، همه دانشآموزانی رشته ریاضی با فرمول معادلات درجه دوم آشنا هستند، اما چند نفر میتوانند مسائل پیچیده آن را حل کنند؟ مطمئناً آنهایی که تکرار و تمرین داشتهاند، از پسِ چنین مسائلی مخصوصاً سر جلسه کنکور بر میآیند.
مهمترین دلایل مرور مطالب درسی
مهمترین دلیل مرور مطالب درسی برای یک دانشآموز، شکست دادن غول فراموشی است. همانطور که یک قهرمان دومیدانی در المپیک، بارهاوبارها یک تکنیک را مرور و تمرین میکند، یک دانشآموز دَمِ کنکوری هم باید هنر مرور کردن را یاد بگیرد.
بهطور کلی، اهمیت مرور دروس کنکور را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد:
- افزایش قدرت یادآوری
- تقویت درک مطلب
- افزایش اعتمادبهنفس
- صرفهجویی در زمان تست زدن سر جلسه کنکور
- شناسایی نقاط ضعف و قدرت
- افزایش و تقویت قوه خلاقیت
- ذخیره انرژی بیشتر برای به پایان رساندن آزمون
مراحل یک مرور درسی اصولی
قبل از هر کاری، باید مطمئن شوید که در حال مرور اصولی مطالب درسی هستید و زمانتان را هدر نمیدهید. مرور دروس کنکور شامل چند مرحله استاندارد است که با کمک آنها میتوانید پلهپله از نردبان کنکور بالا بروید.
در ادامه به 7 مرحله مهم اشاره کردهایم که بُنیه یک مرور درسی اصولی را شامل میشوند:
1. برنامهریزی
هیچکدام از قهرمانهای المپیک، همینطور ناگهانی و بدون نگاه کردن به برنامه امروزشان بهسراغ تمرین کردن نمیروند. شما هم همین کار را انجام دهید. یک برنامه دقیق طراحی کنید تا بدانید چه زمانی، چقدر و چه درسی را باید مرور کنید. از برنامهریزی بیشازحد و غیر واقعی خودداری کنید و از تقویم یا لیستهای to-do کمک بگیرید.
2. جمعآوری منابع آموزشی
همه منابع آموزشی، از کتاب و جزوه گرفته تا خلاصهنویسی و نمونه سؤال و غیره را در یک مکان جمع کنید تا دسترسیتان به آنها راحت باشد. راستی، از منابع درسی غیر معتبر و غیر قابل اعتماد استفاده نکنید.
3. انتخاب مکان مناسب
برای یک سامورایی، همهجا ژاپن است، اما برای یک کنکوری، هر جایی مکان خوبی برای مرور مطالب درسی نیست! مکانی آرام و بدون مزاحمت را برای تمرین و تکرار انتخاب کنید. اتاق خواب یا اتاق نشیمن و مکانهای اینچنینی را که باعث حواسپرتی میشوند، انتخاب نکنید.
4. مرور فعال و همیشگی
فقط به خواندن مطلب اکتفا نکنید. مطالب را بخوانید، خلاصه کنید، نمونه سؤال حل کنید و با خودتان به بحث و گفتوگو بپردازید؛ این کار، یک مرور اصولی و مفید محسوب میشود. از روشهای مختلف مرور دروس کنکور از جمله خلاصهنویسی، فلشکارت و غیره استفاده کنید و این تمرینات را همیشه انجام دهید.
5. خودآزمایی
بعد از هر بار مرور، از خودتان تست بگیرید. این کار به شما کمک میکند تا متوجه شوید چقدر مطلب یاد گرفتهاید و در کدام قسمتها به مرور بیشتر نیاز دارید. از نمونه سؤالات امتحانی و آزمونهای قبلی استفاده کنید.
6. استراحت در مرور دروس کنکور
در حین مرور مطالب درسی، بهصورت منظم استراحت کنید. استراحت کافی و منظم کمک میکند تا تمرکزتان را حفظ کنید و ذهنتان هسته نشود. از تکنیکهایی مثل پومودورو (25 دقیقه کار، 5 دقیقه استراحت) کمک بگیرید. همچنین، از فعالیتهایی مثل پیادهروی، گوش دادن به موسیقی و مدیتیشن برای ریلکس کردن ذهنتان استفاده کنید.
7. خواب کافی
خوابیدن به تثبیت اطلاعات در حافظه بلندمدت کمک میکند. در طول شبانهروز 8 ساعت خواب کافی داشته باشید تا ذهنتان در رابطه با مرور دروس کنکور آمادگی داشته باشد. فراموش نکنید که یک فهرمان دومیدانی المپیک هم اگه بهاندازه کافی نخوابد، بهجای اینکه پرچم پیروزی را بلند کند، پتویش را بلند میکند!
بهترین زمانبندی برای مرور درس بر اساس منحنی فراموشی
شاید این پرسش مهم مدام در ذهنتان روشنوخاموش میشود که چرا دچار فراموشی میشویم؟ مثلاً کلی لغت انگلیسی یا عربی حفظ میکنید، قواعد گرامری را یاد میگیرید و حتی میتوانید چند تست کنکور زبان هم بهراحتی حل کنید. اما چرا بعد از چند روز همهچیز به فراموشی سپرده میشود؟ متأسفانه بدون تمرین و مرور دروس کنکور، بیشتر چیزهایی که یاد گرفتهاید فراموش خواهید کرد. این، همان جایی است که منحنی فراموشی وارد عمل میشود.
منحنی فراموشی، نموداری است که نشان میدهد چگونه با گذشت زمان، اطلاعات حافظه خود را از دست میدهید. طبق تحقیقات هرمان ابینگهاوس، روانشناس آلمانی، اگر آموختههایتان را مرور نکنید، در عرض یکماه تا 90 درصد از آنها را فراموش خواهید کرد.
خوشبختانه، روشهای مؤثری برای غلبه بر منحنی فراموشی و مرور دروس کنکور وجود دارند. یکی از این تکنیکها استفاده از تکنیک فاصلهگذاری است. بهزبان سادهتر، مرور دروس کنکور را در فاصلههای زمانی مختلف و منظم انجام دهید.
یک مثال واقعی از تکنیک فاصلهگذاری
بهعنوان مثال، فرض کنید میخواهید واژه “Serendipity” بهمعنای «اتفاق خوشایند» را با تکنیک فاصلهگذاری یاد بگیرید. منحنی فراموشی برای این لغت اینگونه خواهد بود:
- مرور اول: بلافاصله بعد از یادگیری واژه (مثلاً 20 دقیقه بعد)
- مرور دوم: یک روز بعد از مرور اول
- مرور سوم: 6 روز بعد از مرور دوم
- مرور چهارم: 10 روز بعد از مرور سوم
- مرور پنجم: یکماه بعد از مرور اول
با این روش، واژه “Serendiputy” در عمیقترین نقطه حافظهتان ثبت میشود و در روز کنکور بهراحتی بهیادتان میآید. با استفاده از تکنیکهای منحنی فراموشی، ذهنتان به قلعهای تسخیرناپذیر تبدیل میشود که هیچ آزمونی نمیتواند آن را فتح کند!
بهترین روشهای مرور دروس
مرور دروس کنکور، نیازمند مجموعهای از استراتژیهای کاربردی است؛ استراتژیهایی که آزمونوخطای خودشان را پس دادهاند و حالا آماده بهکارگیریاند. موارد زیر، محبوبترین روشهای مرور درس محسوب میشوند که رتبههای برتر کنکور از آنها استفاده میکنند:
- حاشیهنویسی در گوشه کتاب یا جزوه
- پررنگ کردن یا هایلایت کردن تیترها و جملههای مهم
- خلاصهنویسی
- پیشخوانی مطالب جدید
- بازگو کردن مطالب آموختهشده
- استفاده از فلشکارت
- جواب دادن به نمونه سؤالات یا تستهای کنکوری چند روز قبل
- چسباندن برگههای خلاصهنویسی به دیوار
- جمعبندی بهموقع در ماههای پایانی
- استفاده از روش مرور پلکانی (اضافه کردن جزئیات بیشتر مطالب درسی بهمرور زمان)
- استفاده از تکنیکهای تصویرسازی و قصهگویی برای حافظهسازی
- تشکیل گروههای مطالعاتی با دوستان و همکلاسیها
تأثیر مرور در جمعبندی درسی
ذهنتان را شبیه به یک انبار تاریک و شلوغ تصور کنید که مطالب مختلف مثل وسایل مورد نیاز زندگی، یکبهیک در آن چیده شدهاند. سر جلسه کنکور، اتفاقی که رخ میدهد، مثل این است که بخواهید از قلب آن انبار بزرگ و تاریک، یک سوزن کوچک اما مهم را پیدا کنید. با استفاده از روشهای مرور دروس کنکور، انگار یک چراغقوه قدرتمند دارید که به هر نقطهای از این انبار میتابد و همهچیز مرتب و دستهبندیشده جلوی چشمتان قرار دارند.
مرور مطالب درسی برای کنکور نهتنها باعث یادآوری بهتر میشود، بلکه کمک میکند تا نقاط ضعف و قوت خود را کشف کنید و برنامهریزی درستی برای جمعبندی داشته باشید. با مرور اصولی دروس، یک دید کلی از همه مطالب پیدا میکنید و میدانید که کدام بخشها مهمتر هستند و بیشتر باید مرور شوند.
ما هم قبول داریم که جمعبندی، بدون مرور دروس کنکور هم ممکن است؛ اما این کار دقیقاً مثل وقتی است که بخواهید با یک تانک خراب در جنگ جهانی دوم شرکت کنید! در چنین شرایطی، شاید چند متر در میدان جنگ جلو بروید، اما در نهایت محکوم به شکست هستید. بنابراین، اگر بهدنبال جمعبندی بیقیدوشرط هستید، مرور دروس کنکور را فراموش نکنید.
هنوز هم دیر نشده، مرور دروس کنکور را شروع کنید!
در شرایطی که هیچ امیدی به مرور دروس کنکور ندارید و بهگمان خودتان تصور میکنید دیر شده است، باز هم اگر ماهی را از آب بگیرید، تازه است. بیایید به همان مثال اول مطلب برگردیم. اگر تکنیکهای نفسگیری و دویدن اصولی را با برنامهریزی مرور کنید، چه اتفاقی رخ میدهد؟ بله! در مسابقات انتخابی که همان کنکور باشد، پیروز میشوید و به المپیک زندگی راه پیدا میکنید.
با کمک روشهای مرور مطالب درسی برای کنکور از جمله برنامهریزی، منحنی فراموشی، خلاصهنویسی، استراحت و کافی و غیره برای کنکور آماده شوید. در این مطلب بهصورت تخصصی به همه این روشها اشاره کردهایم. با همه این اوصاف، پرسشها، دغدغهها و روشهای شخصی خودتان را همینجا و زیر این مطلب از مدرسه آنلاین آلفا کامنت کنید تا بیشتر با هم در ارتباطی باشیم!