رشته پرستاری: معرفی کامل + درآمد + آینده شغلی

معرفی رشته پرستاری

رشته پرستاری یکی از اصلی‌ترین رشته‌های علوم پزشکی محسوب می‌شود با هدف تأمین سلامت جسمی و روانی افراد جامعه تشکیل شده است. پرستاران مسئولیت مراقبت و نگهداری از بیماران، مدیریت درمان‌ها، و ارائه مشاوره به بیماران و خانواده‌های آن‌ها را بر عهده دارند. در واقع، پرستاری تلفیقی از علم و هنر است؛ علمی که با استفاده از دانش پزشکی به درمان بیماران می‌پردازد و هنری که با همدلی و همراهی، آرامش را به بیماران هدیه می‌دهد.

پرستاری به‌عنوان یکی از کاربردی‌ترین رشته‌های علوم پزشکی، نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی افراد ایفا می‌کند. پرستاران در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، مراکز بهداشتی، خانه‌های سالمندان، و حتی در منازل شخصی به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی می‌پردازند. آن‌ها همچنین در آموزش بهداشت، پیشگیری از بیماری‌ها، و ارتقای سلامت جامعه نقش پررنگی دارند. این رشته نیازمند داشتن دانش علمی بالا، مهارت‌های عملی قوی، و توانایی برقراری ارتباط مؤثر با بیماران و همکاران است.

رشته پرستاری برای چه کسانی مناسب است

پرستاری تنها یک حرفه نیست، بلکه یک عشق و علاقه به کمک به دیگران و خدمت به جامعه است. این رشته برای افرادی مناسب است که دارای ویژگی‌های زیر باشند:

• علاقه به کمک به دیگران: پرستاران باید علاقه‌مند به یاری رساندن به بیماران و نیازمندان باشند و از انجام دادن وظایفشان ناراحت نشوند.
• قدرت تحمل فشارهای روانی و جسمی: شغل پرستاری نیازمند تحمل شرایط سخت و استرس‌زا است؛ بنابراین، باید آمادگی روبه‌رو شدن با این فشارها را داشته باشید.
• توانایی برقراری ارتباط مؤثر: پرستاران باید بتوانند با بیماران، خانواده‌های آن‌ها و تیم درمانی به‌خوبی ارتباط برقرار کنند.
• صبر و شکیبایی: پرستاران باید دارای صبر و شکیبایی بالایی باشند، چرا که بیماران نیازمند مراقبت‌های خاص و توجه ویژه هستند.
• توانایی تصمیم‌گیری در شرایط بحرانی: پرستاران باید بتوانند در مواقع اضطراری و شرایط بحرانی، تصمیمات درست را با سرعت اجرا کنند.
• استعداد در یادگیری مداوم: علم پزشکی همواره در حال پیشرفت است و پرستاران باید همواره به‌روز باشند و دانش خود را به‌روز کنند.

افرادی که این ویژگی‌ها را دارا هستند، می‌توانند در رشته پرستاری موفق شوند و به رضایت شغلی دست پیدا کنند. این رشته به دلیل داشتن جنبه‌های انسانی و اجتماعی بالا، می‌تواند برای افرادی که به دنبال شغلی معنادار و تأثیرگذار هستند، بسیار جذاب باشد.

رتبه لازم برای قبولی در پرستاری

قبولی در رشته پرستاری نیازمند دستیابی به رتبه مناسب در کنکور سراسری است. به طور معمول، رتبه‌های قبولی در این رشته در دانشگاه‌های برتر کشور در حدود ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ در زیرگروه علوم تجربی متغیر خواهد بود. این رتبه‌ها بسته به ظرفیت دانشگاه‌ها و تعداد داوطلبان هر سال متفاوت‌اند و این نکته را باید در انتخاب رشته کنکور تجربی 1403 به یاد داشته باشید.. در بعضی از دانشگاه‌های نیمه‌دولتی و غیرانتفاعی، ممکن است با رتبه‌های بالاتری هم امکان پذیرش وجود داشته باشد.

برای دستیابی به رتبه‌های مورد نیاز، دانش‌آموزان باید برنامه‌ریزی دقیقی برای مطالعه و آمادگی برای کنکور داشته باشند. مطالعه دروس اصلی علوم تجربی مثل زیست‌شناسی، شیمی، فیزیک و ریاضیات به همراه دروس عمومی مثل ادبیات فارسی، زبان انگلیسی و معارف اسلامی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین، شرکت در کلاس‌های تقویتی، استفاده از منابع آموزشی مناسب و مشاوره‌های تحصیلی می‌تواند به دانش‌آموزان در رسیدن به رتبه‌های مطلوب کمک کند.

دانشگاه‌های ارائه‌دهنده رشته پرستاری

در ایران، بسیاری از دانشگاه‌های معتبر رشته پرستاری را ارائه می‌دهند. بعضی از این دانشگاه‌ها عبارت‌اند از:

• دانشگاه علوم پزشکی تهران
• دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
• دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
• دانشگاه علوم پزشکی شیراز
• دانشگاه علوم پزشکی تبریز
• دانشگاه علوم پزشکی مشهد
• دانشگاه علوم پزشکی گیلان

این دانشگاه‌ها به دلیل داشتن اساتید مجرب و امکانات آموزشی پیشرفته، بهترین گزینه‌ها برای تحصیل در رشته پرستاری هستند. علاوه بر این دانشگاه‌های دولتی، دانشگاه‌های علوم پزشکی آزاد اسلامی و بعضی دانشگاه‌های غیرانتفاعی هم رشته پرستاری را ارائه می‌دهند.

دانش‌آموزان باید با توجه به رتبه کنکور، شرایط مالی و موقعیت جغرافیایی، دانشگاه مناسب خود را انتخاب کنند. همچنین، بررسی امکانات آموزشی و پژوهشی دانشگاه، سطح کیفی اساتید و فرصت‌های کارآموزی و کارورزی هم از جمله مواردی است که باید در انتخاب دانشگاه مد نظر قرار گیرد.

قبولی در پرستاری بدون کنکور

بسیاری از دانش‌آموزان ممکن است به دلایل مختلف قادر به شرکت در کنکور نباشند یا نتوانند رتبه لازم برای قبولی در رشته پرستاری را کسب کنند. برای این دسته از افراد، بعضی دانشگاه‌های علمی‌کاربردی و مؤسسات آموزش عالی امکان پذیرش بدون کنکور را فراهم کرده‌اند. البته، این نوع پذیرش‌ها معمولاً شرایط خاصی مثل معدل بالا یا سابقه کار مرتبط را می‌طلبند.

دانش‌آموزانی که به دنبال پذیرش بدون کنکور هستند، باید از طریق بررسی سایت‌ها و منابع رسمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی اطلاعات لازم را کسب کنند. همچنین، بعضی دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت و کارگاه‌های تخصصی هم می‌توانند به افراد کمک کنند تا با مهارت‌های پرستاری آشنا شوند و در آینده شغلی خود موفق‌تر باشند.

برنامه آموزشی و درس‌های رشته پرستاری

برنامه آموزشی رشته پرستاری شامل ترکیبی از دروس تئوری و عملی است که دانشجویان را برای مواجهه با چالش‌های شغلی آماده می‌کند. بعضی از دروس اصلی این رشته عبارت‌اند از:

• اصول و فنون پرستاری
• آناتومی و فیزیولوژی
• داروشناسی
• بیماری‌شناسی
• مدیریت خدمات پرستاری
• بهداشت جامعه
• روان‌شناسی بالینی

علاوه بر این، دانشجویان در طول دوره تحصیل باید دوره‌های کارآموزی و کارورزی را هم بگذرانند تا بتوانند به‌صورت عملی با محیط کاری آشنا شوند.

دروس تئوری در برنامه‌های آموزشی رشته پرستاری

دروس تئوری معمولاً در کلاس‌های درس و با استفاده از منابع علمی و کتاب‌های تخصصی آموزش داده می‌شود. این دروس به دانشجویان کمک می‌کنند تا با مفاهیم و اصول علمی مرتبط با پرستاری آشنا شوند و دانش نظری خود را افزایش دهند. دروس عملی هم در آزمایشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی برگزار می‌شوند و دانشجویان می‌توانند مهارت‌های عملی خود را تقویت کنند.

برنامه آموزشی رشته پرستاری به گونه‌ای طراحی شده است که دانشجویان با جنبه‌های مختلف حرفه‌ای و اخلاقی پرستاری آشنا شوند و «مهارت» را در کنار «تعهد» بیاموزند. علاوه بر دروس تخصصی، دوره‌های آموزشی در زمینه‌های مختلفی مثل ارتباطات بین فردی، مهارت‌های مدیریت زمان، و تکنیک‌های کاهش استرس هم برگزار می‌شوند. این دوره‌ها کمک می‌کنند تا دانشجویان با چالش‌های شغلی به‌خوبی مقابله کنند.

طول مدت تحصیلی پرستاری عمومی و تخصص چند سال است

طول مدت تحصیل در رشته پرستاری عمومی به طور معمول ۴ سال است. در این مدت، دانشجویان باید علاوه بر گذراندن دروس تئوری و عملی، پروژه‌ها و پایان‌نامه‌های مختلفی را هم انجام دهند. پس از اتمام دوره کارشناسی، علاقه‌مندان می‌توانند در دوره‌های تخصصی پرستاری مثل پرستاری ویژه، پرستاری کودکان، پرستاری سالمندان و غیره شرکت کنند که هر کدام از این دوره‌ها معمولاً ۲ تا ۳ سال به طول می‌انجامد.

در دوره کارشناسی، دانشجویان با مباحث پایه و اصولی پرستاری آشنا می‌شوند و مهارت‌های لازم برای مراقبت از بیماران را فرا می‌گیرند. پس از اتمام این دوره، فارغ‌التحصیلان می‌توانند وارد بازار کار شوند یا به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر بپردازند. دوره‌های تخصصی پرستاری به دانشجویان این امکان را می‌دهند تا در زمینه‌های خاصی از پرستاری تخصص بیشتری کسب کنند و در موقعیت‌های شغلی بهتری قرار بگیرند.

مراحل و آینده تحصیلی در رشته پرستاری

دانشجویان پس از اتمام دوره کارشناسی، می‌توانند به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر بپردازند. بعضی از این مراحل عبارت‌اند از:

• کارشناسی ارشد: ادامه تحصیل در این مقطع به دانشجویان امکان می‌دهد تا در زمینه‌های خاصی از پرستاری تخصص بیشتری کسب کنند.
• دکتری تخصصی (PhD): در این مقطع، دانشجویان به پژوهش‌های عمیق‌تر و تدریس در دانشگاه‌ها می‌پردازند.
• دوره‌های کوتاه‌مدت تخصصی: این دوره‌ها شامل کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت هستند که مهارت‌های خاصی را به پرستاران می‌آموزند.

دوره کارشناسی ارشد پرستاری

کارشناسی ارشد پرستاری به دانشجویان این امکان را می‌دهد تا در زمینه‌های مختلفی مثل مدیریت خدمات پرستاری، آموزش پرستاری، و پژوهش‌های بالینی تخصص پیدا کنند. این مقطع تحصیلی معمولاً ۲ سال به طول می‌انجامد و شامل دروس تئوری، پروژه‌های تحقیقاتی و پایان‌نامه است. فارغ‌التحصیلان این مقطع می‌توانند در موقعیت‌های شغلی مدیریتی و آموزشی قرار بگیرند و نقش مؤثری در ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی ایفا کنند.

دوره دکترای تخصصی پرستاری

دکتری تخصصی پرستاری به دانشجویان اجازه می‌دهد تا به پژوهش‌های عمیق‌تری در زمینه‌های مختلف پرستاری بپردازند و به تولید علم و دانش در این حوزه کمک کنند. این مقطع تحصیلی معمولاً ۳ تا ۵ سال به طول می‌انجامد و شامل دروس تخصصی، پژوهش‌های مستقل و پایان‌نامه است. فارغ‌التحصیلان دکتری تخصصی می‌توانند به‌عنوان اعضای هیئت‌علمی در دانشگاه‌ها و مربیان نسل جدید پرستاران فعالیت کنند.

میزان درآمد رشته پرستاری

میزان درآمد پرستاری (از جمله پر درآمدترین شغل های رشته تجربی) بسته به محل کار، سطح تحصیلات و سابقه کار متفاوت است. به طور معمول، پرستاران تازه‌کار با مدرک کارشناسی درآمدی متوسط دارند که با افزایش تجربه و تحصیلات، این درآمد افزایش می‌یابد. پرستاران متخصص و مدیران پرستاری به دلیل مسئولیت‌های بیشتر و تخصص‌های بالاتر، درآمد بیشتری دارند. همچنین، کار در بخش‌های خصوصی و بین‌المللی هم می‌تواند به افزایش درآمد کمک کند.

در ایران، میانگین درآمد پرستاران تازه‌کار حدود ۵ تا ۷ میلیون تومان در ماه است. این مقدار درآمد با افزایش سابقه کار و تخصص، این میزان به ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان و بیشتر (حدود 21.5 میلیون) هم می‌رسد. پرستارانی که در بیمارستان‌های خصوصی یا مراکز بهداشتی بین‌المللی کار می‌کنند، معمولاً درآمدهای بالاتری دارند. همچنین، پرستارانی که در بخش‌های ویژه مثل ICU و CCU فعالیت می‌کنند، به دلیل شرایط کاری خاص و سختی کار، درآمد بیشتری دارند.

لذت‌ها و تلخی‌های رشته پرستاری

شغل پرستاری دارای لذت‌ها و تلخی‌های خاص خود است. بعضی از لذت‌های این رشته عبارت‌اند از:

• احساس رضایت از کمک به دیگران: یکی از بزرگ‌ترین لذت‌های پرستاری، احساس رضایتی است که از کمک به بیماران و بهبود وضعیت آن‌ها به دست می‌آید.
• تنوع کاری: پرستاران با موقعیت‌ها و شرایط مختلفی روبرو می‌شوند که این تنوع می‌تواند جذاب و هیجان‌انگیز باشد.
• فرصت‌های شغلی گسترده: پرستاری یکی از رشته‌هایی است که همیشه نیاز به نیروی کار و فرصت‌های شغلی گسترده‌ای دارد.
• تأثیرگذاری مثبت در زندگی دیگران: پرستاران با مراقبت و حمایت از بیماران، می‌توانند تأثیرات مثبتی در زندگی آن‌ها داشته باشند و به بهبود وضعیت جسمی و روحی آن‌ها کمک کنند.
• ارتقای سلامت جامعه: پرستاران با ارائه آموزش‌های بهداشتی و مشاوره‌های پیشگیرانه، نقش مهمی در ارتقای سلامت جامعه ایفا می‌کنند.

اما پرستاری هم تلخی‌های خاص خود را دارد:

• استرس و فشار کاری: پرستاری یکی از شغل‌های پر استرس است که نیازمند تحمل فشارهای روانی و جسمی زیادی است.
• کار در شیفت‌های نامنظم: پرستاران باید در شیفت‌های مختلف و گاهی اوقات در ساعات غیرمعمول کار کنند که می‌تواند زندگی شخصی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.
• روبرو شدن با بیماری و مرگ: پرستاران باید بتوانند با شرایط سختی مثل بیماری‌های شدید و مرگ بیماران کنار بیایند. این موضوع می‌تواند از نظر روحی چالش‌برانگیز باشد.
• سختی‌های جسمی: پرستاران باید بتوانند برای مدت‌های طولانی ایستاده کار کنند و بیماران را جابه‌جا کنند. این چالش در دنیای پرستاری معمولاً با مشکلات جسمی و خستگی پرستار همراه است.
• تعامل با بیماران دشوار: بعضی از بیماران ممکن است به دلیل شرایط جسمی یا روانی خود، رفتارهای ناخوشایندی داشته باشند که پرستار باید با آن‌ها به‌خوبی برخورد کند.