درسش خیلی خوب بود و هوش زیادی هم داشت. اما گاهی کارهای عجیبوغریبی هم میکرد. مثلاً، بهسمت گوشهای از دیوار میایستاد و با اعتمادبهنفس کافی به سوالات مجری خیالی روبهرویش که انگار در حال مصاحبه گرفتن بود، جواب میداد. هر بار هم میگفتم: «فازت چیه؟ کنکور حسابی فشار آوردهها!». هر بار هم میگفت: «نه دارم واسه مصاحبه بعد از کنکور آماده میشم. که اگه ازم پرسیدن چیشد رتبهت تکرقمی شد، جواب بدم». توهم نمیزد. ساعت مطالعه هر درس برای کنکور ریاضی را میدانست و میگفت آخرسر تأثیرش را روی قبولیاش میگذارد.
راستی شما هم تا حالا به این فکر کردهاید که بهترین ساعت مطالعه هر درس برای کنکور ریاضی چه ساعتی است؟ جالب است بدانید که طبق تیپ شخصیتیتان میتوانید ساعت و اوقات خواندن هر درس را برای خودتان شخصیسازی کنید. در این مقاله از مدرسه آنلاین آلفا بهسراغ همین موضوع رفتهایم. موضوعی که هم باعث موفقیتتان میشود و هم دستتان را در حین مصاحبه در مورد موفقیت کنکور، خالی نمیگذارد!
زمان استاندارد مطالعه برای یک شبانهروز
به طور کلی داوطلبان کنکور ریاضی به حدود 7 تا 8 ساعت مطالعهٔ مفید در روز نیاز دارند. البته این عدد میتواند با توجه به شرایط و ویژگیهای برنامه ریزی درسی هر فرد کم و زیاد بشود.
کنکوریهای رشته ریاضی! همانطور که انتظار داریم معادلههای چندمجهولی را بهآسانی حل کنید، انتظار داریم شایعات را در مورد ساعات مطالعه کنکور باور نکنید. همین دیروز در یکی از مجلههای زرد میخواندم که روزی 13 ساعت درس خواندن را برای قبولی در رشتههای تاپ مثل مهندسی مکانیک را پیشنهاد داده بود! چنین اعداد و ارقامی کاملاً غیر استانداردند و سلامتیتان را بهخطر میاندازند.
3 فاکتور مهم در تعیین ساعات مطالعه در روز
در مجموع، فاکتورهای مختلفی از لحاظ روحی، روانی، آمادگی درسی و مقطع تحصیلی روی ساعات مطالعه در روز تاثیر میگذارند. از جمله عوامل مؤثر بر ساعت مطالعه بچههای ریاضی در سال آخر عبارتاند از:
- پایه تحصیلی: داوطلبانی که پایه تحصیلی قویتری دارند، ممکن است به مطالعهٔ کمتری نیاز داشته باشند.
- سرعت یادگیری: هر دانشآموز با سرعتی متفاوت، درس یاد میگیرد. ممکن است یک نفر با 2 ساعت مطالعه مطالب را متوجه شود، در حالی که یک دانشآموز دیگر به 4 ساعت زمان نیاز دارد.
- دروس انتخابی: تعداد و سختی دروسی که انتخاب میکنید، روی زمان مطالعهٔ شما تأثیر میگذارد. مثلاً شاید نیاز است برای مطالعه درس هندسه تحلیلی به 6 ساعت زمان در طول روز نیاز داشته باشید.
نحوه تخصیص ساعت برای دروس مختلف ریاضی
تصور کنید در میدان نبردی بزرگ ایستادهاید، جایی که سربازان شما سوالات مختلف کنکور ریاضی هستند. هر کدام از این سربازان، ویژگیها و تواناییهای خاص خود را دارند. بعضی از آنها قوی و کارآزموده هستند و بعضی دیگر ضعیف و نیازمند آموزش بیشتر.
شما، بهعنوان فرمانده لشکر برنامه ریزی درسی برای کنکور ریاضی، وظیفهای خطیر بر عهده دارید. ضمناً یک نقشه راه هم برایتان تعریف شده است که طبق آن باید پیش بروید:
میزان تسلط داوطلب
گام اول در این نبرد، شناخت دقیق درسها است که نشان میدهد چقدر روی درسها تسلط دارید. باید بدانید که هر کدام از آنها در چه وضعیتی قرار دارند. دروسی مثل ریاضی، هندسه و فیزیک تسلط دارند، نیازی به آموزش زیاد نخواهند داشت. فقط کافی است با مرور سریع مطالب و انجام تستهای چالشبرانگیز (حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد زمان مطالعه) آنها را تحت کنترل داشته باشید.
حجم مطالب و میزان سختی درس
کتابهای درسی شما با توجه به حجم و دشواری مطالب، به دستههای مختلفی تقسیم میشوند:
- درسهای دشوار یا حجم زیاد مثل حساب دیفرانسیل و انتگرال، هندسه تحلیلی و معادلات دیفرانسیل. این دروس به زمان و تلاش بیشتری برای فتح نیاز دارند و باید با صبر و حوصله و با استفاده از روشهای مطالعهٔ مؤثر، بر آنها غلبه کنید.
- درسهای نسبتاً آسان با حجم کم مثل عربی و زبان فارسی، کمحجم و آسانتر از بقیه درسهای تخصصیاند. برای این درسها بهاندازه حجمشان وقت بگذارید و بیشازاندازه درگیرشان نشوید.
ضریب درس آزمون
ضریب درسهای تخصصی رشته ریاضی را دستکم نگیرید و یادتان باشد که ضرایب درسهای ریاضی، فیزیک و شیمی بهترتیب 12، 7 و 9 است. اگر یک کنکوری دوآتیشه باشید، میدانید که دروس عمومی از سال 1402 از کنکور حذف شدهاند و حالا فقط از دروس تخصصی سؤال طرح میشود.
درسهای با ضریب پایین را فقط در حد نیاز بخوانید (حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد زمان مطالعه) و از فرصتهای باقیمانده برای تقویت سایر دروس استفاده کنید.
داشتن برنامه درسی برای رشته ریاضی در کنار ساعت مطالعه
تصور کنید بدون قطبنما راهی کویر شوید. سرگردانی و هدر رفتن زمان، تنها دستاوردتان خواهد بود. در دنیای کنکور ریاضی هم برنامهریزی مثل قطبنمای عمل میکند و شما را از سردرگمی نجات میدهد. با داشتن برنامه، میدانید چه زمانی باید چه درسی را بخوانید، چقدر زمان به آن اختصاص دهید و از چه منابعی استفاده کنید.
با مدیریت زمان، نهتنها از هدر رفتن لحظات گرانبها جلوگیری میکنید، بلکه از مطالعه خود لذت بیشتری خواهید برد. در جدول زیر، نمونهای از برنامهریزی درسی برای کنکور ریاضی ارائه شده است. این برنامه انعطافپذیر است و میتوانید با توجه به شرایط خودتان آن را تغییر دهید.
زمان | درس | کارهایی که باید انجام بدم! |
7 تا 8 صبح | مرور مباحث | مطالعه خلاصهنویسیها و نکات کلیدی |
8 تا 10 صبح | حساب دیفرانسیل | حل تستهای آموزشی و تشریحی |
10 تا 10:30 صبح | میانوعده | صرف صبحانه و استراحت |
10:30 تا 12:30 ظهر | فیزیک سال دوازدهم | حل تستهای آموزشی و تشریحی |
12:30 تا 14 ظهر | ناهار و استراحت | صرف ناهار و انجام فعالیتهای غیر درسی |
14 تا 16 عصر | انگلیسی / عربی | مطالعه کتاب درسی و حل تمرین |
16 تا 16:30 عصر | میانوعده | صرف میانوعده و استراحت |
16:30 تا 18:30 عصر | شیمی | مطالعه کتاب درسی و حل تمرین |
18:30 تا 20 عصر | مرور مباحث | جمعبندی مطالب خوانده شده در طول روز |
20 تا 21 عصر | مطالعه آزاد | مطالعه کتابهای مورد علاقه یا انجام تحقیق |
21 تا 22 شب | آمادگی برای خواب | مرور برنامه فردا و انجام فعالیتهای آرامشبخش |
رعایت کمیت و کیفیت در زمان مطالعه برای کنکور ریاضی
تصور کنید در حال نواختن یک قطعه موسیقی هستید. هر چه بیشتر تمرین کنید، تسلط شما بر آن قطعه بیشتر خواهد شد. مطالعه هم از همین قاعده پیروی میکند. دانشآموزانی که زمان کافی را به مطالعه درسهای مختلف اختصاص میدهند، تسلط بیشتری بر مفاهیم پیدا کرده و در حل تستها موفقتر خواهند بود. اما کمیت بهتنهایی کافی نیست.
همانطور که نواختن بدون دقت و ظرافت، آهنگ فالش و ناخوشایند به گوش مخاطب میرساند، مطالعه بدون تمرکز و دقت هم نتیجهای جز اتلاف وقت و انرژی در پی نخواهد داشت.
کیفیت مطالعه به معنای مطالعه عمیق، فعال و هدفمند است. در مطالعه با کیفیت، دانشآموز صرفاً به حفظ مطالب نمیپردازد، بلکه با مفاهیم درگیر شده و سعی میکند آنها را به طور کامل درک کند.
روشهای افزایش کیفیت مطالعه
داستان موفقیت در این آزمون چالشبرانگیز، به همینجا ختم نمیشود. برای آنکه گامهای نهایی را هم با قدرت بردارید، لازم است با روشهای افزایش کیفیت مطالعه آشنا شوید.
موارد زیر، چند تکنیک مؤثر در زمینه کیفیت و کمیت مطالعات درسی محسوب میشوند:
روش مرور SQ3R
روش مطالعه sq3r که مخفف Survey (بررسی اجمالی)، Question (سؤال)، Read (خواندن)، Recite (تکرار) و Review (مرور) است، به شما کمک میکند تا مطالب را به طور عمیق و فعال یاد بگیرید.
مراحل اجرای روش SQ3R:
- بررسی اجمالی: قبل از شروع مطالعه، عنوان، فهرست مطالب و مقدمه را به طور اجمالی مرور کنید تا ذهنیتی کلی از موضوع پیدا کنید.
- سؤال: با توجه بهعنوان و فهرست مطالب، سؤالاتی در ذهن خود ایجاد کنید که میخواهید در خلال مطالعه به آنها پاسخ دهید.
- خواندن: با دقت و تمرکز کامل متن را مطالعه کنید و سعی کنید به سؤالاتی که در مرحله قبل ایجاد کردید، پاسخ دهید.
- تکرار: پس از مطالعه هر بخش، نکات کلیدی و مطالب مهم را به زبان خودتان خلاصهنویسی یا بازنویسی کنید.
- مرور: در فواصل زمانی مشخص، مطالب خوانده شده را مرور کنید تا در حافظه بلندمدت شما تثبیت شوند.
روش یادگیری فعال
در این روش، بهجای مطالعه منفعلانه، با مطالب درگیر میشوید و سعی میکنید آنها را به طور کامل درک کنید. برای مثال، میتوانید با خودتان بحث کنید، به سوالات پاسخ دهید، مثالهایی از دنیای واقعی پیدا کنید یا از خلاصهنویسی و نمودار کمک بگیرید.
ضمناً استفاده از تکنیکهای کاربردی مثل تکنیک پومودور برای درس خواندن را فراموش نکنید. این تکنیکها علاوه بر یادگیری فعال، روی استراحت کافی شما هم تمرکز دارند.
استفاده از فلشکارت و حل تست
فلشکارتها ابزاری مفید برای یادگیری و مرور لغات، اصطلاحات و فرمولها هستند. همچنین، حل تستهای کنکور و آزمونهای آزمایشی به شما کمک میکند تا با نحوه طراحی سوالات آشنا شوید، نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنید و مهارت تستزنی خود را ارتقا دهید.
مطالعه گروهی
مطالعه گروهی با همکلاسیها یا دوستان میتواند به شما در یادگیری عمیقتر مطالب، رفع اشکال و تبادل نظر کمک کند. ضمناً در زمان استراحت میتوانید با افراد اصطلاحاً همفاز خودتان گفتوگو کنید و از افراد سمی دور بمانید.
بهترین ساعت مطالعه هر درس برای کنکور ریاضی
سؤالی که همیشه ذهن داوطلبان را به خود مشغول میکند: بهترین زمان مطالعه هر درس چه زمانی است؟ گاهی بچههای ریاضی طوری با جدیت این سؤال را میپرسند، انگار درسی به نام «زمانشناسی» هم به فهرست سوالات کنکور 1403 اضافه شده است.
موارد زیر را موبهمو مطالعه کنید تا بتوانید با طعم شیرین موفقیت در هر درس، گامی دیگر بهسوی قبولی در رشته دلخواهتان بردارید:
تمرین آواز صبحگاهی با مغز
همانطور که هر پرندهای آواز مخصوص خود را در سحرگاهان سر میدهد، مغز ما هم در طول روز در نغمههای متفاوتی کوک میشود. شناخت این نغمهها و هماهنگ شدن با آنها، رمز اصلی موفقیت بیشتر در مطالعه درسی است.
اگر از آن دسته افراد هستید که با طلوع خورشید انگار خورشیدی دیگر در وجودتان طلوع میکند و سرشار از انرژی و نشاط هستید، خبرهای خوبی برایتان دارم!
- ریاضی: ساعات اولیه صبح، زمانی طلایی برای غوطهوری در دنیای اعداد و ارقام است. در این زمان، مغز شما آماده حل مسائل پیچیده و انجام محاسبات دشوار خواهد بود. (6 تا 8 صبح)
- هندسه: هندسه با نظم و انسجامی که دارد، در ساعات ابتدایی روز که ذهنتان متمرکز و آماده است، به بهترین نحو درک میشود. (8 تا 9:30 صبح)
از تایم ظهر چه خبر؟
اگرچه بعضی افراد در ظهر دچار افت انرژی میشوند، اما عدهای دیگر در این زمان همچنان سرحال و پرنشاط هستند. اگر شما جزو این دسته هستید، میتوانید از این فرصت برای مطالعه دروسی که فرمولهای زیادی دارند مثل شیمی و حسابان استفاده کنید.
دنیای رنگارنگ واکنشها و فرمولها، در ساعات میانی روز که ذهنتان از تمرکز صبحگاهی کمی فاصله گرفته و به دنبال تنوع است، جذابتر به نظر میرسد. (11 تا 12:30 ظهر)
طرفداران تایم عصر کجا هستند؟
با غروب خورشید و فروکش کردن هیاهوی روز، زمان آن فرا میرسد که با دروس حفظی به نبرد بپردازید.
- ادبیات: غرق شدن در دنیای اشعار و متون ادبی، در سکوت و آرامش عصرگاهی، لذتی وصفناپذیر دارد. (6 تا 7:30 عصر)
- عربی: قواعد و واژگان عربی را در این زمان که ذهنتان آمادهٔ حفظ و بهخاطر سپردن اطلاعات است، تمرین کنید. (7:30 تا 9 عصر)
چرا جغدها شب را دوست دارند!
اگر شبها جغد شب هستید و با تاریکی هوا، قوهٔ تمرکزتان به اوج خود میرسد، میتوانید از این فرصت برای مطالعه دروسی استفاده کنید که نیاز به تفکر و تحلیل عمیق دارند.
بهعنوان مثال، در خلوت شب، بهتر میتوانید به راز و رمزهای دنیای فیزیک یا هندسه با دقت و ظرافت بیشتری پی ببرید (10 تا 11:30 شب).
جدول پیشنهادی ساعات مطالعه
حالا که صحبت از عدد و ساعت است و شما بچههای ریاضی هم دستتان حسابی در حساب و کتاب میچرخد، بیایید یک جدول مطالعاتی داشته باشیم. بهعنوان مثال، ما یک جدول نمونه برای کنترل ساعات مطالعات درسی طراحی کردهایم که میتوانید هر جور دلتان خواست، تغییرش دهید:
درس | زمان پیشنهادی مطالعه |
ریاضی | 6 تا 8 صبح |
هندسه | 8 تا 9:30 صبح |
شیمی | 11 تا 12:30 ظهر |
ادبیات | 6 تا 7:30 غروب |
عربی | 7:30 تا 9 شب |
فیزیک | 10 تا 11:30 شب |
در نظر گرفتن زمان استراحت بین ساعات مطالعاتی
همانطور که یک اتومبیل برای حرکت به سوخت و استراحت نیاز دارد، مغز ما هم برای یادگیری و تمرکز به پویایی و وقفه نیازمند است. در نظر گرفتن زمانهای استراحت کوتاه بین ساعات مطالعه، میتواند به شما در حفظ تمرکز، افزایش کارایی و جلوگیری از خستگی ذهنی کمک کند.
مدتزمان مناسب استراحت:
- استراحتهای کوتاه: 5 تا 10 دقیقه استراحت پس از هر 45 تا 60 دقیقه مطالعه، میتواند به شما در شادابی و طراوت ذهنتان کمک کند.
- استراحتهای بلند: در هر 2 تا 3 ساعت مطالعه، 20 تا 30 دقیقه استراحت را به خودتان هدیه دهید. در این زمان میتوانید کمی قدم بزنید، به موسیقی گوش دهید یا کارهای سبک دیگری انجام دهید.
ساعت مطالعه رتبههای برتر برای کنکور ریاضی
بررسی ساعات مطالعه رتبههای برتر کنکور ریاضی نشان میدهد که این افراد به طور میانگین، روزانه بین 6 تا 8 ساعت مطالعه مفید داشتهاند. نکته مهم در مورد مطالعه رتبههای برتر، نه صرفاً کمیت، بلکه کیفیت مطالعه آنهاست. این افراد با برنامهریزی دقیق، مدیریت زمان و استفاده از روشهای مطالعه صحیح، توانستهاند از ساعات مطالعه خود به بهترین نحو استفاده کنند.
نکات مهم که بایستی در ساعات مطالعاتی خود رعایت کنید
درست در قلب نبرد کنکور، با بهکارگیری این رازهای طلایی، ناخدای ساعات مطالعه خود شوید و طعم شیرین موفقیت را بچشید:
- برنامهریزی پادشاه است! با نظم و انضباط، هر ساعتی را به گنجینهای گرانبها تبدیل کنید.
- درسها را اولویتبندی کنید و زمان مشخصی برای هر درس در نظر بگیرید.
- قبل از شروع مطالعه، میزتان را مرتب کنید و هر چیزی که تمرکزتان را به هم میزند، دور کنید.
- با خاموش کردن گوشی، دنیای مجازی را برای مدتی کنار بگذارید.
- بین درسهای مختلف جابهجا شوید تا ذهنتان طراوت خود را حفظ کند.
- از روشهای مختلف مطالعه مثل خلاصهنویسی، حل تست و مرور استفاده کنید.
کنکور، صدا، برنامهریزی: حرکت!
اگر این مقاله از مدرسه آنلاین آلفا را یکی از کاملترین مطالب وبلاگ محسوب کنیم، دروغ نگفتهایم! چونکه علاوه بر معرفی بهترین ساعات مطالعه هر درس برای کنکور ریاضی، بهسراغ نمونه جدولهای برنامهریزی هم رفتیم. اگر از اول تا آخر این مطلب را همراه با ما آمده باشید، حتماً متوجه شدید که شبیه فیلمهای سینمایی، در حال ضبط سریال موفقیت شما بودیم! انگار که در هر تیتر، بلند میگفتیم: «کنکور، صدا، برنامهریزی! همه آمادهاند؟ پس حرکت!».
راستی نظر شما در مورد ارزیابی ساعت مطالعه هر درس برای کنکور ریاضی چیست؟ شما چه فکرهایی را در سرتان دارید که به قله موفقیت ختم میشوند؟ برای ما بنویسید و شک نکنید که همیشه مشتاق کامنتهایتان هستیم.